Weten waar het wringt
aangepast 20 juni 2021.
Treinreizend naar Den Haag Centraal wordt omgeroepen: ‘in verband met een aanrijding van een trein met een persoon, rijden er geen treinen tussen Voorburg en Leiden’. Hoe neutraal kun je iets zeggen? Ik ben met plezier op weg naar een bijeenkomst bij een enthousiaste Man en Vrouw die willen laten proeven aan het verhaal van hun werk. Van oponthoud heb ik op mijn route geen last…
Aanvankelijk eind februari gepland, werd de meeting uitgesteld vanwege de vermissing van de broer van de Man. Ik realiseer het me terwijl het wisselende landschap Rotterdam /Delft /Den Haag aan me voorbij trekt. De broer werd gevonden, hij had zijn leven beëindigd…
‘een aanrijding van een trein met een persoon’, resoneert het. Zo was het niet gegaan, maar de eenzaamheid en radeloosheid zal niet anders geweest zijn. Ik wandel van Centraal richting Malieveld en passeer een prachtige boom. Monumentale boom, Linde, geplant in 1880. Voor deze boom werd het tracé van de Koninginnetunnel aangepast, vermeldt een plaquette aan de voet.
De ontvangst in het pand aan de mooie Jan van Nassaustraat is warm. En als ieder voorzien is van heerlijke taart begint de bijeenkomst. Zorgvuldig krijgen we uitgelegd wat de 2 met hun werk beogen. Hier en daar worden opvallende cijfers rond maatschappelijke vragen vermeld als ‘weetje’: Wist je dat 14% van de werkende mensen burned-out is?: ‘t kan behoorlijk wringen tussen persoonlijk- en werkleven. Was ik maar zo’n boom –zorgeloos oud worden en ook nog een tunnel tracé bepalen…
En later: Wist je dat de er 3x zoveel mensen per jaar sterven aan zelfdoding dan als gevolg van oorlogsgeweld? Natuurlijk gaan gedachten naar de overleden broer. Het roept ook herinneringen op aan de familie, die ik begeleidde bij een uitvaart, waarin dood en zelfmoord van een zoon jaren lang verborgen was gehouden voor de moeder- met de beste bedoelingen natuurlijk. Wat is de dood ver weggeduwd…
Een andere familie waar de zoon –tijdelijk vast in een cel- zich het leven benam…wat een wanhoop …
Zelfdoding van een vriend en van 2 kinderen van vrienden passeren mijn gedachten…
De reactie van een plus-zoon op de zelfmoord van een 55-jarige: ‘als je zó oud bent nog… ‘ Ja zeker, dan nog: het leven stelt ons steeds voor nieuwe vragen.
Het resoneert… een aanrijding van een trein met een persoon. Verbijsterend cijfer, hoe ondraaglijk existentiële vragen kunnen wringen.
De middag gaat ergens over. Kijken waar het wringt, groeikansen op het snijvlak van werk- en persoonlijk leven. Tevreden verlaat ik het pand -‘succes beste Man en Vrouw!’ Gekoesterd door de zon loop ik naar het station, waar ik vlot een trein terug vind. In de trein een omroep stem ‘in verband met een aanrijding van een trein met een persoon bij Ypenburg rijden er geen treinen tussen Gouda en Den Haag’. Ik schrik: andere plaatsaanduiding – toch niet nog één?! Eén van de vrouwen die later op Delft-zuid instappen reageert op de herhaalde mededeling over de ‘aanrijding met een persoon’: ‘Ik denk dan altijd: kan je dat niet ergens anders doen, of: zoek hulp!’ Geschrokken van die reactie op zo’n wanhoopsdaad, herinner ik mij een recent gesprek met vrienden. Hun zoon is voor de 4e keer in een psychose geraakt en weer tot van alles in staat. ‘Als ik de krant lees en zie wat mensen doen, elkaar aandoen… Het is verschrikkelijk, maar ik zie hoever we de weg kunnen kwijt raken. Ik heb er geen oordeel meer over’, zegt de moeder. Ik was onder de indruk van haar verhaal. Met alle gekte die ik af en toe in mezelf tegen kom voel ik steeds vaker bij wat ik lees: stel je voor dat die dader zich werkelijk bewust wordt van wat hij deed: het is niet om mee te leven. Misschien is dat waar het overgaat: wakker te kunnen blijven als het wringt. Dat geeft kansen en voorkomt rampen. Laten we elkaar bijstaan als het wringt, helpen –zonder verheffen-, geholpen worden -zonder vernederd te zijn-.
Het frietje dat ik mezelf beloofd heb neem ik op Rotterdam Centraal, naar huis fietsend, wind mee. waaien deze woorden langs mijn hoofd:
Veel liefde gaat verloren in de wind,
en wat de wind wil zullen we nooit weten,
en daarom –voor we elkaar vergeten-
laten we zacht zijn voor elkander kind. (A. Roland Holst)
Een dag later, Radio ANP; ‘sinds begin van dit jaar hebben 154 militairen in het Amerikaanse leger zich van het leven beroofd. Dat is meer dan het aantal slachtoffers van de oorlog met Irak. Het komt neer op ongeveer 1 zelfgekozen levenseinde per dag’.
De grootste oorlog is het gevecht in ons zelf, laten we zacht zijn…
Jan Weeda.