Vergeving en vrijheid
Vergeving en vrijheid
Misschien herken je dit gevoel: iets dat wringt, iets dat blijft hangen en dat je een onbestemd, onvoldaan gevoel geeft. Het gaat om kleinere of grotere dingen die aandacht blijven vragen in je gedachtewereld, blijkbaar is het niet ‘rond’. Niet-vergeven is iets dat je blijvend energie kost, kunnen vergeven maakt vrij, geeft ruimte.Soms verwachten we vergeving van de ander, dan weer slagen we er niet in zelf de ander te vergeven en uit het oordeel te stappen.
Bij zijn vrijlating na 27 jaar gevangenschap zei Nelson Mandela dat hij voor de rest van zijn leven gevangen zou blijven in wraak en haat als hij zou wachten op rechtvaardigheid en vergelding.
Hij wist dat vergeven vrij maakt. Het geeft ruimte voor jezelf en voor de ander.
Gevangen in verlangen naar rechtvaardigheid: sluiten we ons op in woede of gevoelens van wraak.. Het leven is niet rechtvaardig (waarom ik/ jij niet) ook niet onrechtvaardig. Het leven is (wat het is) en je dealt er mee. Met ons oordeel over wat rechtvaardig zou zijn verliezen we het begrip voor de ander… maken we haar/hem schuldig aan ons ongenoegen… Vergeven vraagt je moeite te doen je te verplaatsen in de de ander. Het is een proces van loslaten van je eigen concepten, van willen begrijpen en ruimte maken voor de ander.
Het voorbeeld hierboven van Nelson Mandela is groots.
Maar het gebeurt iedere dag , in grotere en kleinere gebeurtenissen bij ‘gewone mensen, bij jou en mij’ -of het gebeurt niet.
Een voorbeeld: Pim vd Lee werd in 1995 doodgereden door een stommiteit in het verkeer.
‘ Twee dagen na ‘t ongeluk zat, in het diepste geheim, de chauffeur die Pim dood reed bij Pims ouders thuis. Ze hadden alle lichten in de donkere woonkamer aangedaan zodat hij zich veilig zou voelen. De deur op slot om confrontaties met wraakzuchtigen te voorkomen. De chauffeur, André, was eigenlijk monteur en reed niet meer vanwege gezondheidsklachten, maar die ochtend moest er iets worden opgehaald. ‘Och jongen toch’ zei moeder Mia die avond tegen hem, nadat hij verteld had hoe het was gegaan. Hoe hij Pim niet had kunnen zien. Hoe hij dacht dat ie over een drempel reed, hoe er geen drempel was. Hoe hij uitstapte en Pim zag liggen. ‘Het heeft zo moeten zijn. Je krijgt een kind en je weet nooit hoe lang het bij je mag blijven. Jij kon er ook niets aan doen.’ Mia vertelt verder: ‘Moesten wij ook André’s leven kapotmaken? Dan waren er twéé gezinnen verwoest. Ons kon niets meer gebeuren, maar hij was 29, pas getrouwd, had zijn leven nog voor zich.’ ‘Weet je’, zegt Mia, ‘hij was zelf nog zo’n jungske ‘. Dat het ook anders kan weet de familie ook. Een jaar of 6 na Pims overlijden kreeg dochter Janny een relatie met een jongen die zélf een ongeluk had veroorzaakt. Zijn slachtoffer, een 32 jarige vrouw, lag 2 jaar in coma voor dat ze stierf. Tijdens de rechtszaken zaten Janny en haar partner achter kogelwerend glas. Via de achterdeur kwamen ze de rechtbank binnen om gevrijwaard te blijven van scheldkanonnades van de familie van het slachtoffer, er kwamen haattelefoontjes en dreigbrieven, een steen door een autoruit. Voor de weg naar het gerechtsgebouw namen ze steeds een andere route, op hun hoede of ze achtervolgd werden’ (bron: TROUW)
Niet-vergeven is iets dat je blijvend energie kost, kunnen vergeven maakt vrij, geeft ruimte.
Iets dat wringt blijft aandacht vragen. Soms is het weg, vind je een afleiding of een vorm van verdoving… en plotseling duikt het weer op…
Vergeven is een proces, een weg. En soms lukt het iemand zich direct te verplaatsen in de ander -zoals Mia in het verhaal hierboven.
Veelal kom je uit bij jouw oordeel over de situatie, de ander, of bij schuldgevoel, schaamte en oordeel over jezelf. Of je komt bij het gevoel slachtoffer te zijn… Gevoed door de wens je vrij te maken van gevoelens van wraak of woede kun je de energie vinden om een weg te gaan van aanvaarden: zo is het en niet anders, naar verzoenen: dit is de situatie en ja, ik ben er deel van; naar BEGRIJPEN EN vergeving: ik heb me verdiept in de achtergrond en situatie van degene die me pijn deed en realiseer me dat ik nooit zeker kan weten of ik niet vergelijkbaar zou hebben gehandeld als ik zijn/haar achtergrond/ familiegeschiedenis/ overtuigingen met me mee zou dragen…
Ik gaf al het voorbeeld van hoe Nelson Mandela bij zijn vrijlating direct voor vergeven koos en zich vrijmaakte van wraak en haat. En zo zijn er meer grote momenten in de geschiedenis van mensen te vinden. Het is goed om ze te kennen: ze zijn een belangrijke bron van inspiratie en ondersteuning voor jezelf. Kunnen vergeven maakt vrij, geeft ruimte voor jezelf en voor de ander. En dat is het belang van deze oefening. Benieuwd naar de vragen die de workshop over vergeving opriep? lees hier
Oefening Vergeving Geven
1.Je haalt je een situatie voor de geest die voor jou om vergeving vraagt.
Het gaat niet om een grote of kleine gebeurtenis, in iedere situatie ligt een oefening.
2.Welke gebeurtenis en/of situatie vraagt voor jou om vergeving?
3.Wat deed je pijn in die gebeurtenis/ situatie?
4. Wie zou je vergeving willen geven? ((benoem de betrokkene(n))
5.Weet/ weten betrokkene(n) dat je moeite hebt met – /pijn hebt van- hoe je die situatie hebt ervaren?
ja/ nee Zo neen, ga door naar 5. Zo ja, ga door naar 6.
6.Waardoor weet/ weten betrokkene(n) niet dat je moeite hebt met – /pijn hebt van de gebeurtenis?
7.Wat zou jij gedaan hebben als je hem/ haar was -met dezelfde achtergrond/ geschiedenis/ ervaringen- in dezelfde situatie?
8.Als je je inleeft in het leven van betrokkenen kun je dan begrip opbrengen voor zijn/haar handelen?
9.Zou je je kunnen voorstellen dat jij zelf de gebeurtenis/ situatie anders zou interpreteren?
10.Wat zijn jouw woorden van vergeving in deze situatie? (schrijf deze op, of spreek ze uit)
NB: De oefening en blog richten zich vooral op vergeving geven. Het kan ook zijn dat je om vergeving wilt vragen. Het kan ook zijn dat de ander jou om vergeving vraagt.
Dat maakt sommige vragen in de oefening wat anders, in essentie echter kun je dezelfde vragen verder als leidraad nemen.