Geen geboorte, geen dood?*
Geen dood, geen geboorte, geen sterven? Verlossing van de dood? Het zijn nog al grote woorden… Hoe zou het begrepen kunnen worden, hoe is dat behulpzaam?
Gevangen in ons eigen leven en een beeld van wie we zijn, vergeten we het leven te zien voor wat het óók is: een schakel in de cyclus van voortgaand leven. Ik ben een gevolg van levens voor mij, van Het Leven op aarde, van evolutie, toevalligheden en keuzes. Mijn leven is zaad voor mensen ná mij, voor leerlingen, kinderen, voor mensen met wie ik mocht samenwerken, partners, vrienden…We zijn een golfje én de zee…
Het misverstand, hoe het zo is gekomen…
Met de bevrijding van onszelf uit de ketenen van macht, horigheid, slavernij, afhankelijkheid werd de vrijheid van het individu centraal in onze maatschappij. Langs een beter verdeling van welvaart, macht, kansen en gezondheid stond lange tijd het vrijmaken van de individu centraal in onze samenlevingen. Nu dreigt met het badwater het kind te verdwijnen. Het kind, wij, zijn meer dan individu, we zijn ook deel van het geheel. In het ideaal van het vrije individuele leven ligt eenzaamheid en een veel te grote verantwoordelijkheid verborgen: Het moet Hier en Nu in dit leven worden waargemaakt. Het leidt tot teleurstelling, zelfs depressie of burn-out. Zo kan het ontvangen van een zilveren medaille de grootste teleurstelling in je leven zijn…
Het gevolg
Lange tijd leefde ikzelf in de gedachte dat ik het middelpunt was van mijn leven. Verbinding zocht ik wel, maar vooral als ik me sterk voelde. Op momenten van onzekerheid of verdriet zocht ik de eenzaamheid, een plek om me te ‘vermannen’ en weer sterk terug te komen. Falen was geen optie, succes het criterium.
Indrukwekkend was een appje van een lieve vriendin in de laatste weken van haar leven. Ze schreef dat ze zich slecht voelde en naar haar kamer was gegaan om daar alleen te zijn met haar verdriet tot ze zich weer sterk voelde. Maar daar merkte ze dat het verdriet alleen maar toenam, ze voelde zich eenzaam. Toen ze dat opmerkte doorbrak ze het patroon van zich terugtrekken en ging terug naar beneden, naar het gezin, om daar samen verdrietig te zijn. Ze vond verlossing van de eenzaamheid van individualiteit door de verbondenheid met naasten op te zoeken en toe te laten. Nee, we hoeven het niet alleen te doen, sterker nog: we doen het niet alleen. Dat beeld is onjuist, het is niet het geval, het is niet mogelijk, hoogstens zijn we daar blind voor, of bang. Gevangen in ons eigen leven en een beeld van wie we denken te zijn, vergeten we het leven te zien voor wat het óók is: een schakel in de cyclus van voortgaand leven.
Het volledige beeld
De gedachte dat je leven beperkt is tot dit individuele leven, van je geboorte tot je dood, verbergt zoals gezegd een grote eenzaamheid en last in zich. Zeker zijn mijn daden, mijn leven, ‘mijn golf’, van betekenis. Ze zijn het enige dat ik heb en het enige dat ik kan sturen.
Tegelijkertijd hangt alles dat ik kan doen samen met mensen en omstandigheden die me dat mogelijk maken. Mijn leven is een gevolg van levens voor mij, van Het Leven op aarde, van toevalligheden, ontwikkelingen, evolutie en keuzes. Zo ben ik deel van het geheel, van ‘de zee’. Mijn leven hangt aan elkaar van verbindingen met anderen, met mensen die mijn leven mogelijk maken. Het is ontstaan uit- en gaat voort in- het leven van hen. Niets dat ik doe kan ik doen zonder wat anderen me mogelijk maken, zonder wat het leven me mogelijk maakt. Dankzij voorouders, leraren, vrienden ben ik hier. Mijn leven is een zaad voor mensen na mij, voor leerlingen, voor mensen met wie ik mocht samenwerken, voor kinderen, familie, partner. Mijn leven is schakel in een keten van voortgaand leven. Ik ben een golfje èn de zee. Grenzeloos verweven zijn we met elkaar, een draad in het schitterend weefsel dat we leven noemen.
De hoopvolle toekomst: vrij vanbinnen.
Dit zien is wat je zou kunnen noemen verlossing van geboorte en dood. Het is opstaan zonder de last en verantwoording alles waar te maken in dit eindig leven. Je doet wat je kunt, zoals mensen dat doen: met vallen en opstaan. En ook na jouw leven is er leven, het leven waar je deel van uitmaakt gaat door. Dat is bevrijding van de dood. Dit zien is ook bevrijding van ‘geboorte’. Je was er al in voorouders, in de evolutie vanaf het prille begin. We zijn voor een groot deel bevrijd van de ketenen vanbuiten af, van macht, bezit en driften. Het is tijd om ons te bevrijden van ketens vanbinnen: concepten, ik-beelden, illusies, die leiden tot eenzaamheid en lijden.
Ik hoop op de morgen van de eeuw van verbinding, harmonie en liefde. Niets is mijn verdienste, alles dank ik aan mijn omgeving. Dankbaar draag ik bij wat mijn handen vinden om te doen, en mijn geest me toe staat. Helpend wil ik bijdragen aan een wereld waar vriendelijkheid en mededogen centraal staan. Op dat we durven opgaan in verbinding.
Ik schreef er deze nog regels over, en geef ze graag mee:
Ik ben een bladzij in een boek,
verdwaal als ik mezelf zoek
in een rug met slechts Mijn Naam,
het isoleert maakt eenzaam.
Gevangen in identiteit
vind ik niets, raakte kwijt.
Een lang verhaal ging mij voor,
ik kwam daaruit, kom daardoor.
Zichtbaar nu in lijf en leven,
ontvangen om door te geven.
Allang geboren, nimmer dood,
ben ik avondlicht en morgenrood.
Een lied ben ik en het refrein,
ik ben, ik leef, ik was, zal zijn.
Verlost van vrijheid los ‘ik’ op,
stroom grenzeloos mee, voorbij.
Ik ben de zee, de bergen, bos,
ik adem uit en laat me los.
Ik ben een bladzij in een boek,
daar ligt het leven dat ik zoek.
Daar vind ik toen, nu, dan,
daar vind ik jullie, vind ik jou.
Daar ben ik blijvend en verbonden.
heb ik mij verloren en gevonden.
Jan Weeda voorjaar 2022
OEFENINGEN + VRAGEN:
1..Neem de tijd om ‘stil te vallen’ na het lezen van voorgaande tekst.
Zit vervolgens comfortabel, sluit je ogen en contempleer op de ademhaling.
2..Tot rust gekomen kijk je gedurende 10 minuten in de spiegel en vraag je af:
-Wat zie je?
-Wat herken je?
-Wie herken je?
-Wie/wat ben je?
Schrijf je antwoorden en reacties op deze vragen uit.
Als je wilt sluit je af met een samenvattende conclusie, of met wat je opvalt als je je antwoorden terugleest.
3..Neem wat rust, lees terug wat je hebt geschreven en stel je dan de volgende vragen:
-Wat heb je ontvangen?
-Wat ontvang je?
-Wat heb je gegeven?
-Wat geef je door?
Als je wilt sluit je af met een samenvattende conclusie, of met wat je opvalt als je je antwoorden terugleest.
4.. Het is opmerkelijk hoeveel metaforen er bestaan rond het thema deel te zijn van het voortgaand leven, van de natuur,
Hieronder noem ik er een aantal:
— Ik zie mijn leven als de vlam van een kaars waarmee ik een andere kaars aansteek.
Enig moment doof ik uit, maar het leven gaat voort in het licht van de volgende kaars.
— Ik bent geen golf, ik ben de zee.
— De wolk verdwijnt niet maar komt terug als water in de aarde, in de planten die het voedt, als thee in de warme kom in mijn handen.
— Ik ben een draad in het onmetelijke weefsel dat we ‘leven’ noemen.
— Ik ben een schakel in de ketting van voortgaand leven.
Kies een metafoor, of een zin uit de tekst of het gedicht die je raakt en schrijf die op een kaartje. Het kaartje zet je in ieder geval voor een week lang ergens in het zicht, als reminder.
5.Meditatie: ik begeleid een meditatie over de verbindingen met voorouders, met de mensen om je heen en met mensen en het leven, na je eigen leven… Welkom: janweeda@hetnet.nl
Als de samenvatting van deze lezing inspireert en elders bij kan dragen: fijn als je het deelt. Het helpt ons in ons werk als je dan de bron -onze site en blogs- vermeldt.
foto 1:MabelAmber.Koolwitje.paardebloem.PXB4320159_1920
foto 2:Intepicture. Paardebloem-5162720_1920