De Golf en de Zee

Plotseling viel het kwartje… Een vriend vroeg me samen ‘een middag de natuur in te gaan’. En automatisch was er die gedachte: ‘Ben ik er dan ooit uit geweest -uit de natuur?’. Ik adem -in en uit- de lucht van onze dampkring, drink het water uit de kringloop van damp naar wolk, naar water. Het vuur van de zon warmt me en wat ik eet brengt de aarde voort door het samengaan van al die elementen.
Ik ben deel van de natuur, ben een gevolg van een onmetelijk aantal jaren evolutie en dichterbij: van voorouders, inspirators, hulpverleners, enzovoorts. Ik ben deel van de beweging van voortgaand leven, één met de natuur.

Het muntje was gevallen: geen golf, maar deel van de zee, druppel in de oceaan… Wat doen we onszelf aan om ons te beperken tot een eenzame golf, een rimpeling in de zee tussen geboorte en dood? Wat is de oorsprong van die gedachte? En wat herstelt de verbinding van de golf met de zee, met het grote geheel?

Over de oorsprong van die gedachte.
Sinds de verlichting, eind 18e eeuw is in onze maatschappij ‘individuele vrijheid’ het sturend paradigma. Er is een ontwikkeling gaande van spreiding van bezit, kennis, macht en afstand-doen van mystiek, naar die vrijheid. Met alle goeds die dat bracht maakt het dat we ook anders kijken naar het eigen leven. Hier vinden we oorsprong van de gedachte dat we een eenzame golf zijn, dat we er alléén voorstaan in de korte periode tussen geboorte en dood. Gehecht aan prestatie en succes staan ook de golfslagen -pieken en dalen- in ons eigen leven centraal. Vervuld van trots kunnen we zijn met onze successen, vergeten hebben we dat de omgeving, de situatie, de mensen om ons heen, samen de gelegenheid hebben gevormd waarin het succes kon worden behaald. Er gaat geen moment voorbij dat ik geen gebruik maak van de mogelijkheden die anderen voor me hebben geschapen… als ik dit schrijf op mijn laptop, met mijn leesbril op, de kleding die ik draag, de voeding ik straks weer tot me neem… En het verhaal dat ik schrijf? … zovelen deden voorwerk, leverden diensten en producten, inspiratie en inzichten…hoe zo mijn verdienste?.

Deel van de natuur, je bent geen golf, je bent de zee…
In ‘mijn dinsdagen met Morrie’ (Mitch Albom) verwoordt Morrie op zijn sterfbed dit inzicht zo:
‘Ik heb laatst een mooi verhaaltje gehoord’ zegt Morrie. Hij doet zijn ogen even dicht en ik wacht.‘Goed. Het verhaal gaat over een golfje dat voort dobbert in de oceaan en het geweldig naar zijn zin heeft. Het geniet van de wind en de frisse lucht – tot het de andere golven voor zich ziet, die tegen de kust breken. “ Mijn god, dit is vreselijk” zegt de golf. “Kijk eens wat er met me gaat gebeuren!” Dan komt er een nieuwe golf aan. Hij ziet de eerste golf, die er somber uitziet, en zegt tegen hem: “Waarom ijk je zo bedroefd?” De eerste golf zegt: “Je begrijpt het niet! We zullen allemaal te pletter slaan! Van ons golven zal niets overblijven! Is het niet vreselijk?” De tweede golf zegt: “Nee, jij begrijpt het niet. Je bent golf, je bent een deel van de oceaan.” Ik glimlach. Morrie doet zijn ogen weer dicht. ‘Een deel van de oceaan,’ zegt hij, ‘een deel van de oceaan.’ Ik kijk toe hoe hij ademt, in en uit, in en uit.

Er is een groot verlangen naar rust, en die rust is niet te vinden in de golfslag maar in de diepte van de zee. Het is de rust van geworteld zijn, van weten dat we ergens vandaan komen, zien dat we deel van het geheel zijn en dat we met ons bestaan zaaien en doorgeven. In alle beweging van het leven is er rust, er is de rust van voortgaande leven waarbinnen golven, pieken en dalen worden beleefd.Zoals beweging en rust samen komen in de beweging van onze ademhaling, vallen ze ook samen in de beweging van ons eigen leven binnen de stroom van leven waarvan we deel uitmaken.
Met alle pieken en dalen die we beleven is er leven voor ons en is er leven na ons. Op afstand bekeken is dat als de weerkerende seizoenen, geboorte, leven, sterven, geboorte leven… Het is wat we waarderen in de natuur, maar in de nabijheid van ons eigen leven slecht kunnen plaatsen. Desalniettemin kent ook het mensenleven seizoenen. Tegelijkertijd kent het rust van continuïteit in generaties van familie, gemeenschappen, gildes en beroepen, vriendenkringen en geloofsgemeenschappen… Ons individuele leven staat niet op zichzelf maar is daar deel van.

Bevestigen of herstellen van de verbinding van de golf met de zee.
Met het uitvergroten en centraal zetten van het individuele leven, met alle prikkels die daarover worden uitgezonden in bijvoorbeeld nieuws, reclame en werk-kringen, raken we makkelijk de verbinding kwijt.
Wat helpt is eenvoudiger dan het misschien lijkt. Juist die momenten dat we de verbinding even kwijt zijn, als we ons alleen voelen, of mislukt… kunnen we kiezen. Kiezen om stil te staan, te stoppen om te zien dat we verdwaald zijn, gevangen in eenzaamheid of zelfzucht.
Juist dan de moed hebben om je zegeningen te tellen zal helpen om in dankbaarheid opnieuw te verbinden. Zo herstellen we de verbondenheid juist door te ervaren wanneer we niet verbonden zijn. Zo cultiveren we de geest, die koersloos af en toe verdwaalt.

Me verbonden wetend groeit als vanzelf het hart, wanneer we zien dat jij en ik af en toe verdwalen, net als ‘alle mensen’. Zo ontwikkelen we zacht-zijn, compassie en ruimhartigheid. Onderweg naar bevrijding cultiveren we een wakkere geest van wijsheid en een groot hart van compassie.
Zo ben ik de zee, zo ben ik deel van de natuur…

In het licht van dit gedachtengoed ontwikkelde ik de cursus ‘op de golven van het leven’,
een cursus gebaseerd op het samengaan van ervaren en overdracht, welkom.

Oefening 1
Maak een blad met namen van mensen en omstandigheden die hebben gemaakt dat jij bent geboren.
Oefening 2
Maak een blad met namen van mensen en omstandigheden die maken dat jij je dagelijks leven kunt leiden zoals je dat nu leidt.
Oefening 3
Maak een blad met dat wat je denkt/ hoopt/ wilt doorgeven met je leven, vul dit aan met namen van mensen aan wie je doorgeeft.
Afronding: bewaar de 3 bladen, vouw ze nog eens open als je even ‘de weg’ zoekt, en vul ze af en toe aan.

Als de samenvatting van deze lezing inspireert en elders bij kan dragen: fijn als je het deelt. Het helpt ons in ons werk als je dan de bron -onze site en blogs- vermeldt.

Foto 1: de zee zien bevrijdt van gevangenschap in je eigen golf. AnnRos Pixabay
Foto 2: er is geen pad ‘buiten’ de natuur, de wereld is een samenhangend geheel. Pixabay.


Reacties